Ortopedik Tümörler: Tanı, Tedavi ve Yaşam Kalitesi Kas-iskelet sistemi tümörleri, kemik veya yumuşak doku içerisinde gelişen anormal hücre topluluklarıdır. Bu tümörler benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olabilir. Doğru zamanda yapılan tanı ve uygun bir tedavi planı sayesinde hastaların hem sağlığı hem de yaşam kalitesi büyük ölçüde korunabilir. İyi Huylu (Benign) Tümörler iyi huylu tümörler genellikle yavaş büyür, çevre dokuları istila etmez ve başka organlara yayılmazlar. Buna karşın bazı durumlarda kemiği zayıflatarak kırılma riskini artırabilir ya da sinirlere baskı yaparak ağrı oluşturabilirler. Herhangi bir şüpheli kitle ya da geçmeyen ağrı durumunda ortopedik onkoloji uzmanı görüşüne başvurulması önemlidir. Kötü Huylu (Malign) Tümörler Malign tümörler hızlı ve kontrolsüz büyür ve vücudun diğer bölgelerine yayılma (metastaz) potansiyeline sahiptir. Özellikle akciğer, karaciğer ya da lenf bezlerine yayılabilirler. Erken evrede tanı konulması, uygulanacak tedavi yöntemlerinin başarısını önemli ölçüde artırır.

Tümör Türleri ve Yaygın Görüldüğü Bölgeler
Kemik Tümörleri: Genellikle diz çevresi, uyluk ve kaval kemiği gibi uzun kemiklerde görülür. Genç hastalarda daha sık rastlanır.
Yumuşak Doku Tümörleri: Kas, bağ doku, sinir veya yağ dokusunda gelişebilir. Vücutta herhangi bir bölgede ( ekstremiteler ve gövde) görülme potansiyelleri vardır.

Belirtiler

• Özellikle geceleri artan, istirahatle geçmeyen ağrılar
• Fark edilir şekilde büyüyen kitle veya şişlik
• Hareket kısıtlılığı veya güçsüzlük
• Halsizlik, açıklanamayan kilo kaybı ve ateş
• Ciddi bir travma olmaksızın, ani gelişen kırıklar

Tanı Süreci
Tanı koymada kullanılan yöntemler, tümörün yapısını, yerini, büyüklüğünü ve çevre dokuya olan etkisini ve ilişkisini değerlendirmek için gereklidir:
Klinik Muayene: Ağrının niteliği ve kitlenin değerlendirilmesi
Radyolojik Görüntüleme: Röntgen, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR), Bilgisayarlı Tomografi (BT), Pozitron Emisyon Tomografisi (PET/CT)
Biyopsi: Kesin tanı için tümörden örnek alınması

Tanı aşamasında multidisipliner yaklaşım çok önemlidir. Ortopedik onkoloji, radyoloji, onkoloji ve patoloji uzmanlarının iş birliğiyle en uygun tedavi planı oluşturulur.

Tedavi YaklaşımlarıTedavi planlamasında hastanın yaşı, tümörün tipi, evresi ve genel sağlık durumu belirleyicidir:
Cerrahi Müdahale: Tümörün geniş sınırlarla çıkarılmasını hedefler. Günümüzde organ ve uzuv koruyucu cerrahiler öne çıkmaktadır. Gerekirse ek protez ya da biyolojik rekonstrüksiyon teknikleriyle hastanın hareket kabiliyeti desteklenir.
Kemoterapi: Malign tümörlerde tümörün küçültülmesi ya da tekrarının önlenmesi için kullanılır. Özellikle primer kemik tümörlerinde etkilidir.
Radyoterapi: Özellikle yumuşak doku kaynaklı tümörlerde (yumuşak doku sarkomları) ve bazı primer kemik tümörlerinde cerrahiyi destekleyici tedavi olarak kullanılır.



Tedavi Sonrası Takip
Düzenli Kontroller: Olası tümör tekrarlamaların erken dönemde saptanması için rutin takipler oldukça önemlidir.
Bu takipler esnasında fizik muayane  ve ilgili cerrahi alanın röntgen ve mrı ile değerlendirilmesi ve tüm vücut metastaz taramasının pet–ct ya da tüm vücut mrı ile yapılmaktadır.
Ne Zaman Bir Uzmanla Görüşmelisiniz?
Aşağıdaki belirtilerle karşılaşırsanız vakit kaybetmeden bir ortopedi onkoloji uzmanına başvurun: 
Sürekli ya da giderek şiddetlenen kemik veya eklem ağrısı
Geceleri uykudan uyandıran ağrı
Ele gelen sertlik ya da kitle
Sebepsiz kırıklar

 Acıbadem Ataşehir Ortopedik Onkoloji Merkezi Acıbadem Altunizade Ortopedik Onkoloji Merkezi
Prof Dr Korhan Özkan     Dr Enes Kanay